Het placebo-effect

Hoe ontstaan de vele anekdotes waarbij mensen genezen “dankzij” homeopathie? Wel, eerst en vooral genezen de meest voorkomende ziektes vanzelf. Meer dan 80% van de patiënten die een dokter bezoeken, genezen na verloop van tijd vanzelf door het immuniteitssysteem van het lichaam. Maar ook patiënten met zwaardere of zelfs ongeneeslijke ziektes vinden soms hun heil bij de homeopaat. Er zijn namelijk heel wat ziektes die een cyclisch verloop kennen. Bij bijvoorbeeld artritis, multiple sclerose, bepaalde allergieën,… worden de slechte periodes vaak afgewisseld met betere periodes. Als in die gevallen de patiënt eens een alternatieve geneeskunde uitprobeert, en zich beter voelt of geneest, dan wordt vaak nogal snel de relatie tussen beide gelegd, ook al zou de patiënt zich beter gevoeld hebben, of genezen zijn zonder homeopathisch middel.

En dan is er nog het placebo-effect. Dit effect werd uitgebreid onderzocht in de klassieke geneeskunde. De patiënt dénkt dat hij een geneesmiddel krijgt met een werkzame stof, maar in werkelijkheid krijgt hij een middel zonder werkzame bestanddelen. Door de subjectieve verwachting van de patiënt dat het geneesmiddel werkt, kan hij zich beter gaan voelen, of genezen. Belangrijk is hierbij op te merken dat het niet altijd om inbeelding gaat. Vaak veroorzaakt de positieve verwachting ook werkelijk objectieve veranderingen in het lichaam. Er zit waarheid in het spreekwoord “geloof doet wonderen”.

Daarom zal bij een test van een nieuw geneesmiddel er steeds een controlegroep aanwezig zijn die een placebo krijgt i.p.v. het geneesmiddel. Vaak worden beide groepen beter. Het nieuwe geneesmiddel wordt dan pas als effectief beschouwd als het significant beter presteert dan het placebo in de controlegroep. Belangrijk is dat de test dubbelblind gebeurt: niet alleen de patiënt, maar ook de arts die het middel toedient weet niet of het een testmedicijn, of een placebo is. De arts zou namelijk onbewust zijn verwachtingen kunnen overdragen op de patiënt, en zo zijn toestand beïnvloeden.

[Lees verder...]